Komunikaty MEN
9 faktów o przygotowaniu szkół do przyjęcia sześciolatków
1. Od 2009 roku do gmin trafiło 1 898 tys. z budżetu państwa, a
631,5 mln zł ze środków unijnych przeznaczono na realizację projektów
W
latach 2009-2012 w ramach części oświatowej subwencji ogólnej, w
związku ze szkolną edukacją dzieci sześcioletnich, organy prowadzące
szkoły otrzymały prawie 1448 mln zł. Ponadto w latach 2009-2011 z
rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na doposażenie nowych sal
lekcyjnych i gimnastycznych w szkołach podstawowych przekazano gminom 49
mln zł. Na remonty bieżące obiektów szkół podstawowych przekazano ponad
157 mln zł. Program rządowy Radosna szkoła, na który w latach 2009-2011
wydatkowano 244 mln zł sprawił, że niemal 88% szkół podstawowych
zostało wyposażonych nowoczesne pomoce dydaktyczne. Powstało 2024
zewnętrznych placów zabaw.
Poprawa infrastruktury
szkolnej to ważny element przystosowania szkół do przyjęcia najmłodszych
uczniów - krajobraz polskiej szkoły codziennie zmienia się na lepsze.
Świadczy o tym kolejne 8 faktów.
2. Kontrole sanitarne potwierdzają przygotowanie szkół do pracy z młodszym dzieckiem
W przeprowadzonych w pierwszym półroczu 2012 roku przez Państwową
Inspekcję Sanitarną kontrolach bardzo dobrą lub dobrą ocenę stanu
przygotowania szkoły podstawowej do obniżenia wieku otrzymało ponad 93%
skontrolowanych placówek.
Poprawa stanu sanitarnego w
placówkach następuje konsekwentnie od kilku lat. Samorządy prowadzące
szkoły stale poprawiają stan szkół, również dzięki środkom z rezerwy
części oświatowej subwencji ogólnej.
3. Nauczyciele pracujący w szkołach posiadają kwalifikacje do pracy z dzieckiem młodszym
Wszyscy
nauczyciele pracujący w klasach I-III muszą posiadać kwalifikacje
odpowiednie do pracy z młodszym dzieckiem w przedszkolu i szkole. Ponad
80% szkół podstawowych uczestniczy w programie realizowanym w ramach
projektu systemowego finansowanego ze środków unijnych Indywidualizacja
procesu nauczania w klasach I-III, w ramach którego nauczyciele
najmłodszych klas doskonalą swoje umiejętności pracy z uczniami. W
ramach projektu, szkoły wyposażane są w pomoce dydaktyczne pozwalające
lepiej dostosować nauczanie do indywidualnych potrzeb oraz prowadzone są
dodatkowe zajęcia z uczniami. Wsparciem zostało objętych ponad 512 tys.
uczniów. Z 600 mln zł przeznaczonych na ten projekt do szkół od roku
2010 trafiło już ponad 437 mln zł. Doskonalenie nauczycieli pracujących z
młodszymi dziećmi odbywa się również w ramach środków, które gminy
obowiązkowo przeznaczają na ten cel (równowartość 1% funduszu
wynagrodzeń).
Rosnące kompetencje nauczycieli i lepsze wyposażenie szkół to gwarancja kompleksowego rozwoju najmłodszych uczniów.
4. Poprawia się opieka świetlicowa w szkołach podstawowych
Zwiększa
się liczba nauczycieli opiekujących się dziećmi w świetlicy. Od roku
2008/2009 liczba etatów nauczycieli świetlicowych wzrosła o ponad 10%
mimo spadku liczby uczniów o 4,7%. Z badania zleconego przez MEN w
ramach projektu unijnego wynika, iż ze świetlicy korzystało 70% uczniów
badanych szkół podstawowych.
Młodsze dzieci mogą korzystać z lepiej zorganizowanej opieki świetlicowej w szkołach podstawowych.
5. Coraz więcej dzieci uczących się w szkołach podstawowych ma możliwość korzystania z posiłków w szkole
Polskie
szkoły mają możliwość uczestniczenia w programach ustanowionych przez
Komisję Europejską, w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, realizowanych
przez Agencję Rynku Rolnego: Szklanka Mleka i Owoce w szkole. Mleko i
przetwory mleczne spożywa 2,4 mln dzieci. Szacuje się, że dzieciom
uczestniczącym w programie Owoce w szkole od jego uruchomienia w roku
szkolnym 2009/2010 do końca roku szkolnego 2011/2012 wydano łącznie ok.
100 mln porcji owocowo-warzywnych. W 2012 roku z posiłków w szkołach
podstawowych skorzystało 40% uczniów.
Więcej dzieci ma możliwość skorzystania ze zdrowego posiłku w szkole.
6. Od lat systematycznie spada liczba uczniów w klasie, w szczególności w szkołach podstawowych
Od
roku szkolnego 2006/2007 zmniejszyła się średnia liczba uczniów w
klasach w szkołach podstawowych - w roku szkolnym 2011/2012 w klasie
średnio uczy się 18 uczniów. Warto zauważyć, że średnia liczba uczniów w
oddziale w szkołach usytuowanych na terenach wiejskich jest mniejsza i
wynosi 15 uczniów, w szkołach miejskich zaś 22 uczniów.
Zmniejszająca
się liczba uczniów w klasie poprawia warunki nauki najmłodszych
uczniów, podnosi również poziom opieki ze strony nauczyciela.
7.
W okresie od września 2009 do września 2012 roku na wcześniejsze
rozpoczęcie nauki zdecydowali się rodzice 184 tys. sześciolatków
80%
rodziców uczniów, którzy rozpoczęli naukę w szkole jako sześciolatki,
jest zadowolonych z edukacji swoich dzieci w szkole - tak wynika z badań
CBOS z 2011 roku. Ta grupa rodziców, częściej niż rodzice sześciolatków
pozostających w przedszkolu, zadowolona jest ze sposobu, w jaki ich
dzieci są uczone. Rzadziej też zgłasza poważne zastrzeżenia dotyczące
organizacji pracy ich dzieci. Aż 92% z nich jest zadowolonych z
nauczycieli, a 86% jest zdania, że dzięki dobremu podejściu pedagogów
ich dzieci dobrze czują się w szkole i chętniej do niej chodzą.
Badania
TUNSS pokazały, że dzieci, które rozpoczęły naukę w szkole w wieku
sześciu lat lepiej czytają, piszą i liczą od swoich rówieśników, którzy
pozostali w przedszkolu. Natomiast z krajowego badania OBUT,
prowadzonego w 2011 roku, wynikało, iż dzieci, które rozpoczęły naukę w
szkole w wieku sześciu lat, w trzeciej klasie uzyskały takie same, a
czasem lepsze wyniki niż o rok od nich starsi koledzy.
Dzieci,
które rozpoczęły naukę w szkole w wieku sześciu lat świetnie
wykorzystują swój potencjał - dobrze czytają i liczą. Dzieci dobrze się
czują w szkole, a ich rodzice są zadowoleni z nauczycieli i sposobu
organizacji pracy z nimi.
8. Lepsza jakość edukacji dzieci w młodszym wieku szkolnym
Jak
pokazują wyniki prowadzonego od kilku lat monitorowania wdrażania nowej
podstawy programowej w szkołach, nauczyciele coraz chętniej stosują
aktywne metody nauczania np. tworzenie sytuacji zadaniowych, ćwiczenia
manipulacyjne, zabawy dydaktyczne czy wycieczki w teren. Ważnym
elementem wdrożenia dziecka do edukacji szkolnej jest zapewnienie mu
okresu adaptacyjnego. W większości badanych szkół okres ten trwał do 2
miesięcy. Ponadto z badań wynika, że 96% szkół zapewnia uczniom
możliwość pozostawienia podręczników w szkole. Współczesna szkoła już od
klasy pierwszej gwarantuje również naukę języka obcego i zajęcia
komputerowe. W prawie 90% badanych szkół, młodsi uczniowie przynajmniej
raz w tygodniu korzystają z pracowni informatycznych wyposażonych w
odpowiednie oprogramowanie. W 90% szkół są sale gimnastyczne, z których
korzystają uczniowie klas młodszych. Natomiast, 86% badanych klas
regularnie korzysta z boiska szkolnego.
Szkoła zapewnia indywidualne podejście do każdego dziecka i dostosowanie metod pracy do tempa jego rozwoju.
9. Sytuacja demograficzna sprzyja obniżeniu wieku szkolnego i przyjęciu do szkół dodatkowego rocznika dzieci sześcioletnich
Od połowy lat 90. XX wieku w Polsce systematycznie zmniejsza się liczba
uczniów wszystkich rodzajów szkół. Od roku szkolnego 2005/2006 do
2011/2012 liczba uczniów w szkołach podstawowych zmalała o ponad 415
tys., a więc o więcej niż jeden rocznik dzieci sześcioletnich. Gdyby nie
decyzje rodziców o rozpoczęciu edukacji szkolnej dzieci w wieku sześciu
lat, ten spadek byłby jeszcze większy, bo wynosiłby ponad 482 tys.
Spada również liczba uczniów w gimnazjach. Od roku szkolnego 2005/2006 w
porównaniu z rokiem 2011/2012 liczba uczniów w tym typie szkoły zmalała
o 386 tys. Oznacza to, że w samorządach, które wprowadzają obniżenie
wieku szkolnego, liczba uczniów w ciągu ostatnich 5 lat zmalała o ponad
868 tys.
W szkole jest miejsce dla młodszych dzieci, a
obniżenie wieku szkolnego będzie miało korzystny wpływ na zwiększenie
szans edukacyjnych dzieci nie tylko z powodu wcześniejszego rozpoczęcia nauki w szkole, ale również
zahamowania procesu likwidacji szkół spowodowanego niżem demograficznym.
(Informacje
przekazane 6 lutego 2013 roku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej
podczas posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Sejmu RP)