Zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

Marcin Jędraszyk

Zasady udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
Zgodnie z Ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty celem systemu oświaty jest m.in.. zapewnienie uczniom możliwości korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Ustawa w art. 22 ust. 2 pkt 11 stwierdza, że pomoc psychologiczo-pedagogiczna w przedszkolach, szkołach i placówkach powinna tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów. W szczególności powinna wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się.
Na podstawie upoważnienia ustawowego Minister Edukacji Narodowej i Sportu wydał rozporządzenie z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114).
Do organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej zobowiązane są publiczne przedszkola, publiczne szkoły oraz publiczne placówki. Pomoc ta udzielana jest w następujących obszarach:

1. diagnozowanie środowiska ucznia;
2. rozpoznawanie potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianie ich zaspokojenia;
3. rozpoznawanie przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych;
4. wspieranie ucznia z wybitnymi uzdolnieniami;
5. organizowanie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
6. podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki, o których mowa w odrębnych przepisach, oraz wspieranie nauczycieli w tym zakresie;
7. prowadzenie edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wśród uczniów, nauczycieli i rodziców;
8. wspieranie uczniów metodami aktywnymi w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielanie informacji w tym zakresie;
9. wspieranie nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
10. wspieranie nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne ucznia;
11. udzielanie nauczycielom pomocy w dostosowaniu wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych przez nich programów nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom;
12. wspieranie rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych;
13. umożliwianie rozwijania umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli;
14. podejmowanie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych.

Korzystanie z pomocy psychologiczo-pedagogicznej jest dobrowolne i nieodpłatne. Pomocy udziela się na wniosek ucznia, rodziców, nauczyciela - w szczególności nauczyciela uczącego ucznia, pedagoga, psychologa, logopedy, doradcy zawodowego, poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Pomoc psychologiczo-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły, placówki. W tym celu w przedszkolu (szkole, placówce) mogą być zatrudniani:

1. pedagog - nauczyciel zatrudniony na tym stanowisku powinien posiadać kwalifikacje niezbędne do zajmowania stanowiska w szkole, w której jest zatrudniony. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 155, poz. 1288 oraz z 2004 r. Nr 122, poz. 1290) nie określa wprost, jakie muszą być to kwalifikacje. Przyjmuje się, że absolwenci pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-resocjalizacyjnej, profilaktyczno-społecznej i terapeutycznej posiadają kwalifikacje do zatrudnieniu na stanowisku pedagoga szkolnego. W każdym przypadku decyzja należeć będzie do zatrudniającego daną osobę dyrektora szkoły, gdyż to dyrektor (jako kierownik zakładu pracy, co wynika z art. 39 ust. 3 Ustawy o systemie oświaty) ocenia, czy posiadane kwalifikacje są wystarczające do wypełnienia zadań pedagoga szkolnego. Zadania te są określone w § 15 ust. 3 rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach,
2. psycholog - kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela - psychologa określone zostały w § 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kwalifikacji. Zgodnie z tym przepisem kwalifikacje posiada osoba, która legitymuje się dyplomem ukończenia studiów magisterskich na kierunku psychologia w specjalności odpowiadającej rodzajowi prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogicznie. Zadania psychologa zostały sprecyzowane w § 15 ust. 4 rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach,
3. logopeda - kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela - logopedy określone zostały w § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kwalifikacji. Zgodnie z tym przepisem kwalifikacje posiada osoba, która ukończyła studia magisterskie lub podyplomowe w zakresie logopedii i posiada przygotowanie pedagogiczne. Zadania psychologa zostały sprecyzowane w § 15 ust. 5 rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach,

a tylko w szkołach i placówkach:

1. doradca zawodowy - zadania doradcy zawodowego określone zostały w § 15 ust. 6 rozporządzenia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Natomiast kwalifikacje wymagane dla szkolnego doradcy zawodowego ustalić można, posiłkując się wymaganiami stawianymi doradcom zawodowym zgodnie z art. 94 ust. 2 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415), Przepis ten określa kwalifikacje doradcy zawodowego, którym może zostać osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, nie była karana, posiada obywatelstwo polskie lub wykaże się znajomością języka polskiego wystarczającą do wykonywania zadań, posiada wyższe wykształcenie. Przydatne byłoby również ukończenie studiów podyplomowych przygotowujących do pracy na stanowisku doradcy zawodowego. Ocena, czy dana osoba spełni wymagania stawiane doradcy, należy do dyrektora szkoły.

Zgodnie z rozporządzeniem formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej zależą od tego, w jakich jednostkach jest ona świadczona.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu jest organizowana w szczególności w formie:

1. zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym;
2. zajęć psychoedukacyjnych dla rodziców;
3. porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest organizowana w szczególności w formie:

1. zajęć dydaktyczno-wyrównawczych;
2. zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym;
3. klas wyrównawczych (nie organizuje się ich w szkołach ponadgimnazjalnych i szkołach ponadpodstawowych oraz w szkołach specjalnych);
4. klas terapeutycznych (nie organizuje się ich w szkołach specjalnych);
5. zajęć psychoedukacyjnych dla uczniów;
6. zajęć psychoedukacyjnych dla rodziców;
7. zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
8. porad dla uczniów;
9. porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w placówce, stosownie do zakresu jej działania, jest organizowana w szczególności w formie:

1. zajęć dydaktyczno-wyrównawczych;
2. zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym;
3. zajęć psychoedukacyjnych dla uczniów;
4. zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
5. porad dla uczniów;
6. porad, konsultacji i warsztatów dla rodziców i nauczycieli.

Objęcie ucznia zajęciami dydaktyczno-wyrównawczymi, zajęciami specjalistycznymi, zajęciami psychoedukacyjnymi oraz nauką w klasie wyrównawczej lub klasie terapeutycznej wymaga zgody rodziców.

Podawanie leków dzieciom w przedszkolach

Rzecznik Praw Dziecka wskazuje na brak przepisów w precyzyjny sposób określających zasady podawania leków dzieciom w przedszkolach. W przypadku przedszkolaków z chorobami przewlekłymi stanowi to duży problem.

Do RPD zwrócili się rodzice przedszkolaka z prośbą o interwencję i pomoc w wyjaśnieniu statusu dziecka z chorobą przewlekłą oraz sposobu zapewnienia takiemu dziecku bezpiecznych warunków pobytu i właściwej opieki w przedszkolu.

Dziecko ma stwierdzoną ciężką alergię pokarmową na orzechy i ryby, a także podejrzenie znacznej alergii na jad owadów. Zgodnie z zaleceniami lekarskimi, z uwagi na ryzyko pojawienia się wstrząsu anafilaktycznego, dziecko powinno nosić przy sobie odpowiedni lek. Dotychczas rodzice dziecka dostarczali do przedszkola aktualne zaświadczenie od lekarza wraz z ich pisemnym upoważnieniem do podania jednorazowej dawki adrenaliny w momencie pojawienia się u dziecka wstrząsu anafilaktycznego. Wychowawcy zaś, na podstawie delegacji uprawnień rodzica na wychowawcę, zgadzali się na podanie leku w momencie ewentualnego wstrząsu.

W roku szkolnym 2017/2018 sytuacja się zmieniła, gdyż wychowawcy odmówili delegowania uprawnień rodziców do wykonywania czynności związanych z opieką nad dzieckiem w zakresie podania leku. Rodzicie dziecka obawiają się zatem, że w sytuacji zagrożenia życia może się zdarzyć, że żaden z wychowawców nie poda leku ich dziecku. Rzecznik Praw Dziecka uważa, że zasady podawania dzieciom leków w przedszkolach należy uregulować. Dotyczy to zwłaszcza dzieci przewlekle chorych.

Na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia opublikowane zostały dotąd jedynie komunikaty: „Stanowisko w sprawie możliwości podawania leków dzieciom przez nauczycieli w szkole i przedszkolu" oraz „Uczeń przewlekle chory w szkole". Nie są one źródłem prawa powszechnie obowiązującego (mają tylko charakter pomocniczy). Z uwagi na brak powszechnie obowiązujących regulacji w tym zakresie, sytuacja dzieci z chorobą przewlekłą, które wymagają podawania leków różnymi drogami i technikami jest obecnie uzależniona wyłączenie od wewnętrznych zasad postępowania przyjętych przez przedszkola.

Ministerstwo Zdrowia zdecydowało się uregulować kwestię podawania leków czy wykonywania innych czynności dzieciom w szkołach w projekcie ustawy o zdrowiu dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, niemniej jednak w projekcie tym pominięta została grupa dzieci w wieku przedszkolnym.

Zdaniem Rzecznika dotychczas wypracowane zasady, wynikające z komunikatu Ministerstwa Zdrowia pt.: „Stanowisko w sprawie możliwości podawania leków dzieciom przez nauczycieli w szkole i przedszkolu" oraz komunikatu pt.: „Uczeń przewlekle chory w szkole" powinny zostać przeniesione w niezmienionym kształcie na grunt projektu ustawy. Niezbędne bowiem jest zapewnienie w każdej szkole opieki zdrowotnej, realizowanej przez pielęgniarkę. Jej, w pierwszej kolejności przekazywane byłoby zalecenie lekarskie wraz z pisemnym upoważnieniem rodziców do podawania dziecku leków czy wykonywania innych czynności. W sytuacji zaś ewentualnej nieobecności pielęgniarki w szkole obowiązek podania leku bądź wykonania innej czynności ciążyłby na nauczycielu, który odbył w tym zakresie odpowiednie przeszkolenie, a także wyraził zgodę na wykonanie takiego zadania.

W ocenie Rzecznika zasadnym wydaje się rozważenie wprowadzenia opieki zdrowotnej, realizowanej przez pielęgniarkę w przedszkolach, zaś w kwestii zasad podawania leków czy wykonywania innych czynności zastosowanie analogicznych zasad, jakie zaproponowane zostały przez RPD powyżej w odniesieniu do dzieci w wieku szkolnym. Niezagwarantowanie dzieciom w przedszkolach opieki w omawianym powyżej zakresie, może stanowić naruszenie prawa do równego dostępu do edukacji, bowiem pozbawia tę grupę dzieci możliwości uczęszczania do przedszkola ze względu na ich niepełnosprawność.

Rzecznik zwrócił się ministra zdrowia z prośbą o analizę problemu i zajęcie stanowiska w sprawie, a także o uwzględnienie powyższych uwag w trakcie prac legislacyjnych nad Projektem ustawy o zdrowiu dzieci i młodzieży w wieku szkolnym (projekt z 19 września 2017 r.).

Źródła: Rzecznik Praw Dziecka, Rzeczpospolita

REKRUTACJA 2018/2019

Od 19 marca 2018r. rusza rekrutacja do naszego przedszkola!!!

https://naborp-kandydat.vulcan.net.pl/katowice

KRYTERIA NABORU
HARMONOGRAM NABORU
Zapraszamy do Miejskiego Przedszkola Nr 22